Mưa lớn, bão lũ làm các nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng, độ ẩm cao, thiếu ánh nắng mặt trời khiến quần áo, chăn màn bị ẩm mốc… Đó là những yếu tố dễ phát sinh nhiều bệnh tật như tiêu chảy, bệnh đường hô hấp, bệnh ngoài da, đau nhức xương khớp… Sau đây là một số bài thuốc Nam phòng trị các bệnh này.
Cảm lạnh
Mưa nhiều, độ ẩm cao, nhiệt độ thấp, cơ thể bị nhiễm phong hàn, người bệnh có biểu hiện người lạnh, chân tay lạnh, rét run, tim đập nhanh nhỏ, huyết áp xuống hơi thấp. Dùng ngay bài thuốc: phòng sâm 20g, hoàng kỳ 16g, bạch truật 16g, sinh khương 6g, quế chi 10g, thiên niên kiện 10g, cam thảo 15g, trần bì 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần, uống nóng. Hoặc dùng bài: nhân sâm 15g, hoàng kỳ (sao mật) 16g, đương quy 16g, bạch truật 16g, ngũ gia bì 16g, thiên niên kiện 10g, quế chi 8g, phụ tử 6g, chích thảo 15g, sinh khương, đại táo 7 quả, ngũ vị 16g. Sắc uống ngày 1 thang, uống nóng. Người bệnh cần được ủ ấm, dùng dầu gió xoa vào vùng rốn, vùng lưng, bàn tay bàn chân.
Bệnh ngoài da
Mưa bão khiến môi trường ẩm ướt, thiếu ánh nắng mặt trời, một số vùng da bị nấm gây ngứa ngáy, nổi tịt, gãi nhiều làm da bị trầy xước, tại vùng tổn thương da có màu đỏ, sần da, tiết dịch… Nấm có thể lây lan nhanh nếu không được chữa trị kịp thời. Lúc này cần dùng những bài thuốc: ngân hoa, liên kiều, nam hoàng bá, kinh giới, lá dành dành mỗi vị 12g; bạch chỉ 10g, củ dong10g, hoàng liên 8g, sài đất 16g, lá đơn đỏ 16g, chi tử 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần. Dùng liên tục 5 – 7 ngày cho tới khi hết các triệu chứng. Đồng thời kết hợp dùng bài thuốc rửa: kinh giới, lá sả, lá mít, lá tía tô mỗi vị 20g; kim ngân 12g, thiên niên kiện 10g, lá lốt 10g, lá xương sông 10g. Các vị cho vào ấm, đổ nước 500ml, đun sôi để ấm. Dùng nước này rửa nơi tổn thương ngày 2 lần. Công dụng: chống ngứa, chống nấm, làm khô nơi tổn thương làm da mau lành.
Đau bụng tiêu chảy
Mưa lớn, nước lũ tràn ngập làm ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt, gây rối loạn tiêu hóa với biểu hiện chủ yếu là nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng… Dùng ngay một trong những bài thuốc:
Bài 1: búp ổi 15g, lá khổ sâm 15g, lá đinh lăng 19g, bạch truật 12g, trần bì 10g, cỏ sữa 20g, cỏ mực (sao) 20g, cây cứt lợn 16g, cam thảo đất 16g. Sắc uống trong ngày, có thể gia thêm 3 – 4 lát gừng.
Bài 2: hoài sơn 16g, liên nhục 16g, bạch truật 16g, trần bì 10g, cỏ mực 16g, sinh khương 4g, lương khương 10g, tất bát 12g, hậu phác 12g, ngũ gia bì 16g, lá đắng 12g, lá nhót 16g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.
Nếu tiêu chảy có lẫn máu mũi, dùng: cỏ mực sao đen 20g, kinh giới sao đen 18g, chi tử sao đen 16g, hoài sơn 16g, nam hoàng bá 16g, bạch truật 16g, bạch linh 12g, cam thảo 12g, đương quy 12g, cát căn 16g. Sắc uống ngày 1 thang, uống liên tục 5 – 7 ngày cho tới khi các triệu chứng thuyên giảm.
Tiếp theo có thể cho người bệnh uống nước gạo tẻ (50 – 80g) sao cho tới khi hạt gạo sậm màu là được; khoai lang thái lát phơi khô sao vàng 40g. Cho 2 vị vào ấm, đổ 2 lít nước, đun sôi để làm nước uống trong ngày. Công dụng: bổ tỳ, cầm tả, bổ sung lượng nước cho cơ thể.
Kinh giới, dành dành chữa bệnh mẩn ngứa.
Viêm khớp, sưng khớp
Mưa lạnh, ẩm ướt, phong hàn xâm nhập làm khí huyết bị trở trệ, kinh lạc ách tắc, cân cơ mất sự thông sướng làm xương khớp đau mỏi ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Phép chữa trị lúc này là khu phong tán hàn, thông kinh hoạt lạc, bồi bổ can thận. Dùng một trong các bài:
Bài 1: nam tục đoạn 18g, độc hoạt 16g, thạch xương bồ 16g, ngải diệp 12g, thổ phục linh 20g, hy thiêm 16g, tang ký sinh 16g, ngũ gia bì 16g, kê huyết đằng 16g, quế chi 10g, thiên niên kiện 10g, đương quy 16g, hà thủ ô 16g, cẩu tích 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần, uống sau bữa ăn.
Bài 2: ngải diệp 12g, tất bát 12g, xuyên khung 10g, tục đoạn 18g, xấu hổ 20g, thổ phục linh 20g, bưởi bung 16g, cát căn 16g, kinh giới 16g, kê huyết đằng 16g, quế chi 6g, thiên niên kiện 10g, trần bì 12g, cẩu tích 12g, tang chi 16g, đinh lăng 16g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần. Dùng 10 – 12 ngày là một liệu trình.
Nếu mất ngủ, gia: hắc táo nhân 16g, lá vông 20g.
Nếu lạnh bụng, đi ngoài phân lỏng, gia: sinh khương 6g, bạch truật 12g, phụ tử 5g.
Cơ thể suy nhược, da xanh, môi nhợt, gia: nhân sâm 10g, khởi tử 12g, bạch thược 10g, đại táo 5 quả, thục địa 10g.
Theo suckhoedoisong